نقش پلاکت خون در بدن چیست؟
- پاتولوژی
- پاپری برجسته
- 2 دقیقه
پلاکت خون یکی از انواع سلولهای خونی است که در مغز استخوان ساخته میشود. این اجزای کروی شکل کوچک در انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی نقش بسیار مهمی دارند. پزشکان با بررسی آزمایش شمارش کامل خون (CBC) قادر به بررسی این سلولهای کوچک اما حیاتی هستند که گاهی اوقات ترومبوسیت نیز نامیده میشود.
به انواع سلولهای موجود در بافت خون، اصطلاحاً یاخته خونی میگویند. یاختههای خونی معمولاً سه نوع هستند؛ گلبولهای قرمز (اریتروسیتها)، گلبولهای سفید (لوکوسیتها) و پلاکتها (ترومبوسیتها). همانطور که قبلاً اشاره کردیم وظیفه اصلی پلاکتها انعقاد خون است اما آنها در ایجاد یا تخریب سلولهای سرطانی و فاکتورهای رشدی مشتق از پلاکت نیز مشارکت دارند.
درصورتیکه اختلالی در عملکرد ترومبوسیتها ایجاد شود، احتمال بروز خونریزیهای مکرر بینی و لثه، به وجود آمدن لکههای قرمز بر سطح پوست و قاعدگیهای طولانی در خانمها وجود دارد.
پلاکت خون پایین چیست؟
یکی از مهمترین علائم اختصاری آزمایش خون، PLT یا همان پلاکت خون است. کاهش تعداد ترومبوسیتها، ترومبوسیتوپنی نامیده میشود. در این شرایط تعداد پلاکتها کمتر از ۱۵۰ هزار عدد در هر میکرولیتر خون است. اگر این کاهش خفیف باشد ممکن است هیچ علائمی نداشته و اختلالی در مسیر لخته شدن یا خونریزی ایجاد نکند. البته این نشانهها در افراد مختلف متفاوت است. در ادامه برخی از شایعترین علل بروز کم شدن تعداد این سلولها را بررسی میکنیم. بهترین راه برای اینکه از سطح پلاکت خون آگاهی پیدا کنید، انجام آزمایش Plaatelets است.
علت کاهش پلاکت خون
یکی از دلایل بسیار نادر پایین بودن پلاکت خون ارثی بودن آن است. عوارض جانبی برخی داروها و یا پیامدهای برخی بیماریها منجر به از دست رفتن پلاکتها میشود. دلایل کاهش پلاکت خون به شرح زیر است.
به دام افتادن در طحال
طحال یکی از ارگانهای داخلی است که در سمت چپ شکم و درست در پایین قفسه سینه قرارگرفته است. در حالت نرمال طحال وظیفه مقابله با عفونتها و فیلتر کردن مواد زائد خون را بر عهده دارد. ابتلا به بعضی از بیماریها باعث تورم طحال و به دام افتادن تعداد زیادی پلاکت در آن شده که باعث کاهش شدید پلاکتهای در گردش میشود.
کاهش تولید پلاکت در مغز استخوان
پلاکتها در حالت طبیعی در مغز استخوان تولیدشده و به جریان خون وارد میشوند. عواملی که قادرند تولید پلاکت را تحت تأثیر قرار دهند بهقرار زیر است:
لوسمی و سایر سرطانها
بعضی از انواع آنمی
عفونتهای ویروسی مثل هپاتیت C و HIV
شیمیدرمانی و پرتودرمانی
اعتیاد به مشروبات الکلی